Budowa arkusza budżetu

Kompletne omówienie układu arkusza budżetowego wraz z opisem zakładek, narzędzi konfiguracyjnych oraz sposobów wprowadzania danych finansowych.

Przykładowy arkusz budżetowy
Przykładowy arkusz budżetowy

Elementy i układ arkusza

Arkusz budżetowy to twoje główne narzędzie do zarządzania konkretnym obszarem twojej firmy - może to być pojedynczy projekt, dział (np. marketing) czy kategoria kosztów (np. administracja).

To tutaj planujesz przyszłość, weryfikujesz przeszłość i podejmujesz decyzje finansowe dotyczące tego wycinka działalności. W przeciwieństwie do statycznego Excela jest to dynamiczny model, który łączy twoje plany z rzeczywistymi płatnościami.

Poniżej znajdziesz szczegółowy opis wszystkich elementów, które widzisz na ekranie, podzielony na logiczne strefy.

Elementy arkusza
Elementy arkusza

1. Główne informacje

Górna część ekranu została zaprojektowana tak, aby dać ci szybki dostęp do głównych ustawień samego arkusza oraz sposobów jego wyświetlania.

Główne informacje o arkuszu
Główne informacje o arkuszu
  • Ikona widoczności (Szpilka): Klikalna ikona, która pozwala zdecydować, czy dany arkusz ma być widoczny ("przypięty") w głównym menu budżetu, czy ma zostać ukryty.
  • Zarządzanie widokami: (np. Arkusz / Widok główny). To panel, który pozwala zapisywać aktualny stan arkusza (sposób grupowania, sortowania, włączone sekcje itp.) w postaci widoków, do których chcesz wracać. Dzięki temu, bez potrzeby ponownego definiowania zawartości widoku, masz za każdym razem taki wygląd i dane, które zapiszesz w danym widoku.

2. Zakładki nawigacyjne i ustawienia arkusza

Pozwalają przełączać się między różnymi modułami tego samego budżetu:

Zakładki nawigacyjne i ustawienia arkusza
Zakładki nawigacyjne i ustawienia arkusza
  • Arkusz - widok tabelaryczny, w którym zarządzasz arkuszem

3. Ustawienia widoku arkusza

Tutaj decydujesz, jak ma wyglądać twoja tabela.

Ustawienia widoku
Ustawienia widoku
  • Menu Grupuj wiersze wg: pozwala pogrupować wiersze tabeli w grupy zgodne z poszczególnymi kolumnami - np. według Rodzaju (wpływy/obciążenia).
  • Przełącznik Sekcje: włącza wizualny podział arkusza na bloki tematyczne (zgodne z kolumną: Sekcja).
Arkusz budżetu podzielony na sekcje
Arkusz budżetu podzielony na sekcje
  • Przełącznik Ustawienia planowanych płatności: Odkrywa kolumny służące do ustawiania płatności planowanych generowanych w poszczególnych wierszach:
    • Podstawa płatności: określa typ dokumentu (np. faktura, umowa o pracę). To kluczowe ustawienie, które decyduje, ile płatności powstanie po wpisaniu kwoty (np. jedna dla faktury, a trzy dla umowy o pracę).
    • Stawka VAT: pozwala systemowi automatycznie wyliczyć kwotę brutto na potrzeby cash flow.
    • Dzień wystawienia: reguła, która ustala względną datę (np. 1. dzień miesiąca) wystawienia. Jest ważna dla prognozowania również innych terminów.
    • Dni na płatność: określa, kiedy spodziewasz się przelewu (np. 14 dni od wystawienia).
    • Metoda płatności: informacja o sposobie zapłaty (np. konto PLN, gotówka).
    • Przełączniki (Split payment/ Księgowane/ W cash flow): decydują o tym, czy planowane w tym wierszu płatności mają być uwzględniany w prognozie podatków oraz w prognozie stanu konta.
Widok arkusza z widocznymi kolumnami ustawień planowanych płatności
Widok arkusza z widocznymi kolumnami ustawień planowanych płatności

4. Wykres

To wizualizacja danych finansowych arkusza w ujęciu miesięcznym.

Wykres
Wykres

Pozwala wyświetlać cztery kluczowe serie danych:

  • wpływy i obciążenia danego miesiąca
  • saldo okresu (wynik danego miesiąca: wpływy minus obciążenia)
  • oraz saldo narastające (linia trendu pokazującą stan skumulowany z miesiąca na miesiąc).

W lewym górnym rogu wykresu znajduje się przycisk ustawień, dzięki któremu możesz zdecydować, które z tych serii danych mają być aktualnie wyświetlane.

Wskazówka: Twoje ustawienia wykresu są zapisywane w widoku tego konkretnego arkusza. Zatem każdy arkusz może mieć różne widoki z różnymi ustawieniami wykresu.

5. Podsumowanie wyników arkusza

Po prawej stronie wykresu znajduje się podsumowanie dla poszczególnych kolumn miesięcznych arkusza oraz kolumnę Suma (z wartością wiersza podsumowania). Stanowią one również nagłówki dla kolumn opisanych w pkt 7.

Notion image
  • Wiersz = (czarny): saldo okresu (wynik danego miesiąca: wpływy minus obciążenia)
  • Wiersz (zielony): suma wszystkich wpływów w miesiącu.
  • Wiersz (czerwony): suma wszystkich obciążeń w miesiącu.

6 i 7. Wiersze w tabeli arkusza

Każdy wpływ i każde obciążenie w twojej firmie czegoś dotyczy - wynajmu biura, sprzedaży produktu czy obsługi marketingowej. W Budget Studio każdy wiersz w arkuszu reprezentuje właśnie taką konkretną pozycję. Pomyśl o nim jak o precyzyjnej etykiecie, która nadaje znaczenie wszystkim zebranym w tym wierszu płatnościom i pozwala ci od razu zidentyfikować, czego one dotyczą.

Wiersze arkusza
Wiersze arkusza

Limit wierszy i dobra praktyka

Pojedynczy arkusz może zawierać maksymalnie 1000 wierszy. Nie rekomendujemy jednak pracy na tak dużych zbiorach danych – zarządzanie nimi staje się trudne i mało przejrzyste.

Jeśli zauważysz, że liczba wierszy gwałtownie rośnie, to znak, że warto podzielić zawartość na mniejsze, tematyczne arkusze. Wykorzystaj do tego opisane poniżej funkcje przenoszenia wierszy do nowych lub istniejących arkuszy.

Tutaj możesz:

  • Dodawać nowe wiersze: na samym dole tabeli zawsze znajduje się pusty wiersz (oznaczony jako Dodaj +). Aby utworzyć nowy wiersz, po prostu zacznij wprowadzać wartość w dowolnej kolumnie tego wiersza (np. wpisz nazwę w kolumnie Przedmiot transakcji lub wybierz kontrahenta). Wiersz zostanie utworzony automatycznie.
  • Zaznaczać jeden lub wiele wierszy, używając pól wyboru (checkboxów) po lewej stronie listy (pojawią się one, gdy najedziesz kursorem na numer dowolnego wiersza). Po tej operacji pojawi się pasek akcji hurtowych pozwalający:
    • usuwać wiersze: pozwala skasować wiersz wraz z zaplanowanymi w nim płatnościami (dostępny tylko dla wierszy niezawierających płatności rzeczywistych),
    • duplikować wiersze: system tworzy kopię wierszy wraz z ich ustawieniami (np. kontrahent, podstawa płatności) oraz wartościami, co przyspiesza dodawanie podobnych pozycji. Istniejące w wierszu płatności rzeczywiste po zduplikowaniu staną się planowanymi,
    • przenieść wiersze do istniejącego arkusza: umożliwia przeniesienie całych wierszy do innego, istniejącego już arkusza budżetowego. Przydatne przy porządkowaniu struktury,
    • przenieść do nowego arkusza: pozwala jednym kliknięciem przenieść wiersze do zupełnie nowego arkusza, który zostanie utworzony automatycznie w trakcie tej operacji. Idealne, gdy chcesz wydzielić grupę płatności do osobnego arkusza.
Pasek hurtowych operacji na wierszach
Pasek hurtowych operacji na wierszach

6. Główna tabela - kolumny opisowe

Tutaj definiujesz, czego dotyczą twoje wiersze. Te kolumny są widoczne zawsze (w przeciwieństwie do kolumn ustawień planowanych płatności, których widoczność zależy od twojej decyzji).

Kolumny opisowe w typowym arkuszu kosztów administracyjnych
Kolumny opisowe w typowym arkuszu kosztów administracyjnych

Składa się z kolumn:

  • przedmiot transakcji: najważniejsza kolumna, etykieta, która mówi "co to jest?" (np. Wynajem biura, Sprzedaż usług). Każdy wiersz musi mieć tę nazwę,
  • kontrahent: określa drugą stronę transakcji - klienta, dostawcę lub pracownika. Ustawienie to działa jak wzorzec dla nowych planów w tym wierszu,
  • sekcja: kolumna, która pozwala dzielić arkusz wiersze w mniejsze bloki (np. biuro), aby lepiej organizować powiązane ze sobą wiersze (przedmioty transakcji) i widzieć dla nich sumy pośrednie,
  • komentarz: miejsce na twoje notatki, numery zamówień czy przypomnienia,
  • rodzaj płatności: definiuje kierunek przepływu pieniędzy w całym wierszu: wpływ lub obciążenie.

7. Główna tabela - kolumny i komórki miesięczne

To serce twojego planowania. Liczba kolumn miesięcznych (np. styczeń, luty), które widzisz w arkuszu, zależy zaś od ustawionego zakresu czasowego budżetu.

Kolumny i komórki miesięczne arkusza
Kolumny i komórki miesięczne arkusza

W kolumnach miesięcznych arkusza znajdują się miesięczne komórki budżetu. Traktuj je jak podstawowe cegiełki, z których budujesz finanse firmy. Tam wpisujesz kwoty, które w pierwszym kroku są zamieniane na płatności planowane, a następnie – po ich dodaniu do systemu – łączone z płatnościami rzeczywistymi.

Wygląd komórek nie jest przypadkowy – kolory tła oraz ikony mają konkretne znaczenie i informują cię o etapach płatności i statusie aktualności (np. czy są opłacone, przeterminowane lub wymagają uwagi).

Świadome zarządzanie komórkami arkusza jest jedną z najważniejszych umiejętności w Budget Studio. Zapoznaj się zatem dokładnym artykułem: Kolumny i komórki miesięczne

8. Panel podglądu szczegółów płatności

Na samym dole ekranu (po lewej stronie) znajduje się bardzo przydatny, choć niepozorny element interfejsu. Jest to panel, który działa kontekstowo – jego zawartość zmienia się w zależności od tego, którą komórkę w tabeli zaznaczysz.

Ręcznie zmodyfikowana metoda płatności w płatności planowanej
Ręcznie zmodyfikowana metoda płatności w płatności planowanej

Jego głównym celem jest:

  • podgląd ustawień wiersza: Gdy zaznaczysz komórkę z kolumny opisowej (np. przedmiot transakcji), panel pokaże ustawienia planowanych płatności dla tego wiersza. Dzięki temu, nawet jeśli kolumny ustawień planowanych płatności są ukryte, możesz szybko sprawdzić, jak skonfigurowany jest dany wiersz,
  • szybka podgląd: Wyświetla on kluczowe dane płatności znajdującej się w aktywnej komórce (takie jak stawka VAT, termin płatności, kontrahent czy metoda płatności) bez konieczności otwierania jej pełnej karty,
  • wykrywanie wyjątków (pomarańczowe podświetlenie): Jeśli jakakolwiek cecha konkretnej płatności różni się od ustawień domyślnych całego wiersza (np. ręcznie zmieniłeś stawkę VAT dla jednej faktury), w tym panelu ta wartość zostanie podświetlona na pomarańczowo. Dzięki temu błyskawicznie zauważysz wszelkie ręczne modyfikacje i odstępstwa od reguły.

9. Wyszukiwarka

W prawym dolnym rogu tego paska znajduje się pole wyszukiwania. Działa ono podobnie jak w arkuszach kalkulacyjnych - nie ukrywa wierszy, lecz podświetla kolorem wszystkie komórki zawierające wpisaną frazę, co pozwala błyskawicznie je namierzyć na ekranie.

Wyszukiwarka w działaniu
Wyszukiwarka w działaniu

Możesz szybko przejść do wyszukiwarki skrótem klawiszowym - Ctrl+F (Windows) lub Cmd+F (Mac).

10. Przycisk Otwórz kartę płatności

To twoje "szkło powiększające" dla danych w tabeli. Gdy zaznaczysz komórkę miesięczną, kliknij ten przycisk, aby zobaczyć kartę wszystkich płatności (zarówno planowanych, jak i rzeczywistych), które składają się na widoczną kwotę.

Notion image

Przycisk ten jest aktywny tylko wtedy, gdy zaznaczysz komórkę miesięczną z wartością. Jeśli zaznaczysz komórkę opisową (np. z nazwą kontrahenta), przycisk pozostanie nieaktywny. W tym oknie możesz edytować szczegóły każdej transakcji bez zmieniania całego wiersza.

Karta płatności rzeczywistej
Karta płatności rzeczywistej

Skrót: Możesz otworzyć kartę błyskawicznie, używając skrótu klawiszowego Ctrl + Enter (Windows) lub Cmd + Enter (Mac) na zaznaczonej komórce.

11. Ustawienia dostępu

W prawym górnym rogu ekranu znajdziesz opcję pozwalającą kontrolować, kto z twojego zespołu ma dostęp do tego konkretnego arkusza. Jest to konieczna funkcja do zachowania poufności i bezpieczeństwa danych w firmie. W tym oknie widzisz listę użytkowników i możesz każdemu z nich przypisać inną rolę.

Ważne: Uprawnienia, które nadasz w tym miejscu, dotyczą całego arkusza oraz wszystkich znajdujących się w nim płatności (zarówno planowanych, jak i rzeczywistych).

Panel ustawień dostępu do arkusza
Panel ustawień dostępu do arkusza

Dostępne poziomy uprawnień

  • Edycja: użytkownik ma pełne prawa. Może zmieniać kwoty w komórkach budżetu, dodawać nowe wiersze, a także edytować, dodawać i usuwać powiązane z tym arkuszem płatności.
  • Odczyt: użytkownik może przeglądać arkusz i powiązane z nim płatności, ale nie może wprowadzać żadnych zmian. To bezpieczna opcja dla osób, które mają tylko analizować dane.
  • Brak dostępu: użytkownik w ogóle nie zobaczy tego arkusza w swoim menu, a płatności z nim związane nie będą dla niego widoczne w raportach.

Po wprowadzeniu zmian pamiętaj, aby kliknąć przycisk Zapisz. Jeśli chcesz dodać do listy nową osobę, skorzystaj z linku Zarządzanie zespołem na dole panelu.

 
Czy odpowiedzieliśmy na twoje pytanie?
😞
😐
🤩